Kenmerken van een slechte leidinggevende: gevolgen en verbetering

Een leidinggevende, leider of manager is verantwoordelijk voor de prestaties van een groep werknemers. Dit betekent dat managers leiding moeten geven aan een team, een afdeling of een heel bedrijf. Een HR-manager is bijvoorbeeld verantwoordelijk voor het werven en trainen van nieuw personeel, alsook voor het aanmoedigen van werknemers. Ze brengen structuur aan, zodat de werknemers productief kunnen werken.

Leestip: Ontdek verschillende soorten leiderschap en hun unieke impact op teams.

Goede leidinggevenden kennen zichzelf en zijn zich bewust van hun sterktes en zwaktes. Ze zijn in staat om strategieën te ontwikkelen om de negatieve gevolgen van hun mindere karaktereigenschappen te corrigeren. Ze begrijpen dat ze door slecht leiderschap het succes van het bedrijf negatief kunnen beïnvloeden. Hieronder vind je 6 gevolgen van slecht leiderschap: 

• Ze vinden het moeilijk om vertrouwen op te bouwen.

• Ze vinden het moeilijk om invloed uit te oefenen op het bedrijf of hun team.

• Ze hebben moeite om mensen op één lijn te krijgen.

• Hun teams presteren slecht.

• Veel werknemers vallen ziek uit. 

• Ze creëren geen werkomgeving waarin samenwerking centraal staat. 

• Ze hebben moeite om zingeving te creëren op het werk.

Stap voor stap de bedrijfscultuur versterken

Hoe consolideer je met eenvoudige middelen een sterke bedrijfscultuur? De experts in deze gids laten het je zien.

Gids nu downloaden

Slechte leidinggevenden herken je vaak aan de volgende kenmerken:

Een gebrek aan erkenning kan ertoe leiden dat medewerkers zich niet gewaardeerd voelen, waardoor ze gaan twijfelen aan hun waarde en bijdrage aan het team. Dit kan leiden tot een afname van de motivatie, wat de kwaliteit van het werk negatief beïnvloedt. 

Bovendien kan het personeelsverloop toenemen als mensen op zoek gaan naar een meer ondersteunende werkomgeving waarin hun inspanningen wel worden erkend en beloond. Erkenning en lof zijn essentiële elementen van goed leiderschap, omdat ze een positieve werkomgeving bevorderen, voortdurende groei en verbetering aanmoedigen en positief gedrag versterken.

Er zijn eigenlijk maar twee situaties waarin een leidinggevende zijn of haar stem zou moeten heffen: wanneer er veel lawaai is en het personeel de manager anders niet zou verstaan, en wanneer er sprake is van een levensbedreigende situatie. In alle andere gevallen is dit soort gedrag ongepast en niet acceptabel.

Het wordt nog erger wanneer het schreeuwen en schelden overgaat in pestgedrag door de manager. Hierdoor kan er een angstcultuur ontstaan. Een goed voorbeeld hiervan is wanneer een collega tijdens een vergadering openlijk vernederd wordt. Dit soort gedrag is verre van motiverend en heeft een negatieve invloed op het hele team.

Om een gemeenschappelijk doel te bereiken, verwachten medewerkers dat hun leidinggevende hen aanstuurt. Helaas verwachten slechte leidinggevenden vaak dat het personeel hun gedachten kan lezen en de taken volledig zelfstandig kan uitvoeren. Achteraf zal de manager de resultaten ernstig bekritiseren als deze niet aan de verwachtingen voldoen. Dit is een zeer ineffectieve manier van werken!

Vooral nieuwe en onervaren medewerkers hebben behoefte aan begeleiding en feedback. Ze zijn leergierig en kijken vaak op naar hun leidinggevende. Het is essentieel dat leidinggevenden deze behoeften erkennen en actief zorgen voor begeleiding en ondersteuning, om zo de groei en ontwikkeling van hun teamleden te stimuleren.

Iedereen maakt wel eens fouten, ook leidinggevenden! Goede managers zijn in staat om hun eigen fouten toe te geven en zich te verontschuldigen als dat nodig is. Slechte leidinggevenden schuiven vaak de verantwoordelijkheid voor hun eigen fouten af op anderen.

Iedereen waardeert het om af en toe een schouderklopje of welgemeend dankwoord te krijgen voor uitzonderlijke prestaties, zoals het binnenhalen van een prestigieuze nieuwe klant. Op zo’n momenten zou je zeker dankbaarheid of waardering van je leidinggevende mogen verwachten! Echter, slechte leidinggevenden beschouwen deze prestaties vaak als vanzelfsprekend en zien de waarde van dergelijke inspanningen niet genoeg in.

Het volgen van een goede planning is de beste manier om de werkdruk gelijkmatig en eerlijk te verdelen en om de doelen en deadlines te halen. Slechte leidinggevenden zijn geneigd om zonder overleg of planning een grote berg werk op je bureau te leggen, en verwachten vervolgens dat het werk de volgende dag af is. Dit is niet bepaald een slimme manier van werken. Op die manier ontstaat er een situatie waarin werknemers constant brandjes moeten blussen en zich niet volledig kunnen focussen op hun taken. Dit leidt tot een vermindering van de kwaliteit van het werk, terwijl de stress op het werk toeneemt.

Slechte leidinggevenden hebben de neiging om zich uitsluitend te richten op fouten en negatieve aspecten, waardoor ze de positieve prestaties en successen van het team uit het oog verliezen. Slechte leidinggevenden denken vaak dat het effectiever is om de nadruk te leggen op mislukkingen. Nochtans kan deze aanpak leiden tot een cultuur van risicomijdend gedrag en uiteindelijk tot middelmatige of slechte resultaten. Het is belangrijk om te beseffen dat het onderstrepen van goede resultaten juist van essentieel belang is voor het succes van een bedrijf. Door positieve prestaties te benadrukken en te waarderen, creëren leidinggevenden een omgeving waarin medewerkers gemotiveerd worden om te excelleren en succes na te streven.

Weten je werknemers precies wat ze moeten doen en hoe ze hun taken moeten uitvoeren? Of hebben ze daarentegen slechts een vaag idee van wat hun takenpakket inhoudt? De kans is groot dat beide scenario’s rechtstreeks verband houden met het vermogen of onvermogen van leidinggevenden om duidelijk te communiceren. Maak aan je teamleden duidelijk wat er wanneer, waar, waarom moet gebeuren, en hoe dat moet gebeuren. Wees expliciet over wat er van je medewerkers verwacht wordt en wat een succesvol resultaat inhoudt. Zorg voor duidelijke instructies en geef indien nodig extra uitleg of voorbeelden.

Goede leidinggevenden stellen duidelijke doelen, deadlines en verwachtingen en laten hun teams vervolgens zelf aan de slag gaan. Managers die zich met elk klein detail bemoeien en streven naar micromanagement van hun team, geven medewerkers niet de kans om bij te leren of te groeien. Dit belemmert de productiviteit en creativiteit binnen het team.

Tot slot hebben slechte leidinggevenden de neiging om aan vriendjespolitiek te doen. Ze wijzen de taken toe aan medewerkers op basis van persoonlijke voorkeur, in plaats van op basis van kwalificaties en bekwaamheid. Dit kan leiden tot een ongelijke behandeling, demotivatie en rivaliteit binnen het team. Een persoon die jouw interesses deelt en met wie je graag praat, is niet noodzakelijk de juiste persoon voor de job.

Maak je werknemers meer betrokken

Motiveer je medewerkers met regelmatige, transparante feedback en maak ze productiever.

Lees hier meer

Als leidinggevende is het belangrijk om jezelf en anderen te kunnen herkennen in de kenmerken van goed leiderschap. Als je (deels) jezelf of een collega herkent in de kenmerken van slecht leiderschap, is er niet onmiddellijk reden tot paniek. Sommige gedragingen gebeuren heel onbewust. Goed leiderschap impliceert een voortdurend leerproces dat elke leidinggevende doormaakt. De situatie is alleen problematisch als je er niets aan doet. Hieronder kun je lezen welke stappen je als manager kunt ondernemen om een betere leidinggevende te worden:

• Ze gedragen zich behulpzaam en zijn positief ingesteld: ze communiceren vriendelijk met hun personeel en respecteren de positie van hun collega’s zonder hen te ondermijnen.

• Ze geven lof en erkenning: ze belonen hun teamleden niet alleen met bonussen, maar ze geven ook complimenten.

• Ze stellen duidelijke verwachtingen en kunnen die beknopt en helder uitleggen.

• Goede leidinggevenden geven medewerkers de waardering die ze verdienen voor hun goede prestaties en proberen de eer niet naar zichzelf toe te trekken.

• Ze anticiperen op problemen en zorgen voor een realistisch en eerlijk werkplan.

• Ze moedigen een groei- en leercultuur aan waarbij het maken van fouten geaccepteerd wordt.

Moderne leiders weten ook dat ze voor het managen van personeel niet kunnen vertrouwen op hun intuïtie of buikgevoel. Gelukkig zijn er allerlei handige tools beschikbaar die managers in staat stellen om objectief en transparant te handelen bij het plannen, monitoren en beheren van hun projecten.

Een voorbeeld van zo’n tool is de Skill Will Matrix. Deze matrix biedt een schematisch overzicht van de vaardigheden van je teamleden. In één oogopslag kun je zien wie van je team welke vaardigheden beheerst. Zo kun je op basis van objectieve gegevens betere beslissingen nemen.

Goede managers maken bovendien gebruik van een ATS-systeem zoals Personio om het werk op hun afdeling efficiënter te plannen en te organiseren. Dit systeem kan in samenwerking met de HR-afdeling worden ingezet om diverse taken uit te voeren en te automatiseren, zoals verlofbeheer, onboarding of training van personeel. Goed leiderschap begint met de juiste mindset, maar het gebruik van de juiste tools helpt ook!

Slecht leiderschap kan ernstige gevolgen hebben voor de productiviteit en het welzijn van een team. Het kan vertrouwensproblemen veroorzaken, de teamprestaties ondermijnen en een ongezonde werkomgeving creëren. Goede leidinggevenden erkennen het belang van deze effecten en ondernemen actief maatregelen om ze te voorkomen of te minimaliseren. Ze creëren een positieve werkomgeving door voldoende waardering en erkenning te geven, zorgen voor een duidelijke en open communicatie, en stimuleren een leercultuur van groei en continue verbetering. Op die manier trachten ze hun team naar succes te leiden.

Slechte communicatie en een gebrek aan integriteit zijn typische voorbeelden van slecht leiderschap. Ook besluiteloosheid vormt een belemmering voor managers, omdat deze eigenschap hun geloofwaardigheid ondermijnt en een effectieve aansturing van werknemers in de weg staat. 

Een slechte leidinggevende in je bedrijf kan leiden tot een lage betrokkenheid bij medewerkers. Een lage betrokkenheid kan op zijn beurt leiden tot een lagere productiviteit en een hoger personeelsverloop. Bovendien zorgen slechte leidinggevenden ook voor meer stress en gezondheidsklachten op de werkvloer. 

Niemand wordt als manager geboren. Goed leiderschap veronderstelt dat je over een groot aantal vaardigheden beschikt, en die ontwikkel je door ervaring of door coaching. Het is dus een goed idee om open te staan voor allerlei vormen van trainingen die je helpen om je leiderschapskwaliteiten te verbeteren.