Werkgeversaansprakelijkheid: wetten en zorgplicht

De werkgeversaansprakelijkheid betreft de verantwoordelijkheid van werkgevers voor de schade die werknemers oplopen tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden. Het gaat hierbij niet alleen om de plicht van werkgevers om een veilige, gezonde en ondersteunende werkomgeving te bieden, maar ook om het waarborgen van de fysieke veiligheid van de werknemers. De zorgplicht kan variëren van het voorzien van veilige en goed onderhouden apparatuur tot het bieden van passende ondersteuning en begeleiding aan werknemers.

De werkgeversaansprakelijkheid houdt ook in dat de werkgever verantwoordelijk kan zijn voor incidenten tijdens bedrijfsuitjes en het reizen onder werktijd, en zelfs voor schade veroorzaakt door een werknemer aan derden. In dergelijke situaties rust de aansprakelijkheid dus op de werkgever, ook als de schade veroorzaakt werd door de werknemer. Het is daarom van belang dat werkgevers zich bewust zijn van hun potentiële aansprakelijkheid en dat ze passende maatregelen nemen om hun werknemers te beschermen en de risico’s te minimaliseren.

Leestip: Ontdek de rol van compliance management bij het stimuleren van ethisch verantwoord ondernemen.

De grondslag van de aansprakelijkheid van werkgevers voor schade op het werk is verankerd in artikel 7:658 BW. Tenzij je als werkgever kan aantonen dat je wel degelijk aan de zorgplicht hebt voldaan, word je verantwoordelijk geacht voor de schade. De werkgever is echter niet aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door een werknemer, wanneer deze schade grotendeels het gevolg is van bewuste roekeloosheid of opzet van de werknemer.

Op basis van artikel 7:611 BW ben je als werkgever verplicht om een veilige werkomgeving te garanderen. Als deze zorgplicht niet wordt nageleefd en een van je werknemers lijdt hierdoor schade, dan kan je als werkgever aansprakelijk worden gesteld voor de opgelopen schade.

Hoe ontwikkel je een duurzame HR-strategie?

In deze gids nemen we je mee door het proces en laten we zien hoe je je HR-werk naar een hoger niveau kunt tillen.

Nu downloaden

De zorgplicht van de werkgever houdt in dat de werkgever verplicht is om alle noodzakelijke maatregelen te treffen om een veilige werkplek te garanderen. Dit omvat onder meer het verstrekken van veiligheidskleding, het creëren van gunstige arbeidsomstandigheden en het bieden van een veilige werkomgeving. Wanneer de werkgever deze verplichting niet nakomt, kan deze aansprakelijk worden gehouden voor de schade die een werknemer hierdoor lijdt.

De zorgplicht van de werkgever reikt verder dan alleen het waarborgen van de fysieke veiligheid van werknemers op de werkplek. De plicht strekt zich uit tot het algehele welzijn en de algehele gezondheid van de werknemers. Dit kan aspecten omvatten zoals het instellen van redelijke werktijden, het bieden van voldoende rustmomenten, het voorzien van passende training en opleiding aan werknemers, en het bieden van de juiste ondersteuning op het werk.

Er bestaan verschillende vormen van werkgeversaansprakelijkheid, waaronder de aansprakelijkheid voor bedrijfsongevallen, de aansprakelijkheid voor beroepsziekten en de derdenaansprakelijkheid. We lichten de verschillende vormen hieronder een voor een toe.

Als een werknemer een bedrijfsongeval overkomt, ligt de aansprakelijkheid bij de werkgever. Dit komt doordat de werkgever de verantwoordelijkheid draagt voor eventuele schade die de werknemer oploopt in de uitoefening van zijn of haar werkzaamheden. Een concreet voorbeeld van zo’n situatie is een ongeval dat plaatsvindt met een machine op de werkvloer. In dit geval wordt de werkgever aansprakelijk gesteld voor de schade die de betrokken werknemer lijdt als gevolg van het arbeidsongeval.

In het geval dat een van je werknemers een ziekte heeft opgelopen die in verband staat met het werk, wat ook wel een beroepsziekte wordt genoemd, kun je hiervoor als werkgever verantwoordelijk gehouden worden. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als de werknemer tijdens het werk in contact komt met bepaalde schadelijke stoffen, en hij of zij hierdoor een ziekte ontwikkelt. In dit geval kan de werkgever aansprakelijk worden gesteld voor de gezondheidsproblemen van de werknemer.

Bij derdenaansprakelijkheid wordt de werkgever aansprakelijk gesteld voor de schade die zijn werknemer veroorzaakt aan een derde partij. Deze situatie kan zich bijvoorbeeld voordoen als een werknemer tijdens de werkzaamheden een ongeval veroorzaakt waarbij een derde betrokken is. In dit geval wordt de werkgever dus verantwoordelijk gehouden voor de schade die de werknemer aan de derde heeft toegebracht.

Stap voor stap de bedrijfscultuur versterken

Hoe consolideer je met eenvoudige middelen een sterke bedrijfscultuur? De experts in deze gids laten het je zien.

Gids nu downloaden

HR speelt een belangrijke rol bij het beheer van de aansprakelijkheid van de werkgever ten opzichte van zijn werknemers. Door actief betrokken te zijn bij het opstellen en handhaven van duidelijke veiligheids- en gezondheidsbeleidslijnen, draagt HR bij aan het waarborgen van een veilige werkomgeving. Dit kan variëren van het opzetten van regelmatige veiligheidsinspecties tot het organiseren van trainingsprogramma’s voor werknemers om de veiligheid te bevorderen.

HR kan ook bijdragen aan de naleving van de wet- en regelgeving door regelmatig de relevante wet- en regelgeving te controleren en werknemers op de hoogte te houden van hun rechten en verantwoordelijkheden. Een goed moment om de werknemers up-to-date te houden is bijvoorbeeld tijdens het jaargesprek.

Ook is het van belang om de leidinggevenden bewust te maken van het belang van de handhaving van het beleid, zeker als het gaat om de veiligheid en de gezondheid van medewerkers. Het kan ook nuttig zijn om juridische deskundigen of consultants te raadplegen. Zij geven advies en zeggen wat er moet gebeuren, zodat het bedrijf aan alle wettelijke vereisten voldoet.

Een van de meest effectieve manieren om de financiële risico’s van de werkgeversaansprakelijkheid te beperken, is door het afsluiten van de juiste verzekeringen. Een degelijke arbeidsongevallenverzekering of aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven helpt aanzienlijk om de financiële last van een mogelijke schadeclaim te verlichten.

Er zijn verschillende manieren om je als werkgever in te dekken tegen aansprakelijkheid. Hieronder lees je enkele tips.

• Zorg voor een veilige werkomgeving en kwalitatieve apparatuur om bedrijfsongevallen te voorkomen.

• Ontwikkel en communiceer een grondig en goed veiligheidsbeleid op de werkvloer. Dit beleid moet duidelijk de verantwoordelijkheden en procedures identificeren, zowel voor de werknemers als voor het management.

• Zorg voor regelmatige instructies en trainingen, zodat werknemers veilig kunnen werken.

• Monitor en verbeter voortdurend de veiligheid op de werkplek. Effectief veiligheidsbeheer vereist ook regelmatige veiligheidscontroles en aanpassingen in het beleid en in de procedures wanneer er nieuwe risico’s worden geïdentificeerd.

• Wees op de hoogte van de actuele wettelijke verplichtingen en zorg ervoor dat je organisatie hier blijvend aan voldoet.

• Neem contact op met een verzekeraar en sluit de juiste verzekeringen af om de risico’s af te dekken.

• Stel een schriftelijke overeenkomst met je werknemers op over de aansprakelijkheid voor schade in specifieke situaties. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de aansprakelijkheid voor verkeersboetes.

Ja, er kan mogelijk sprake zijn van eigen schuld van de werknemer bij een schadegeval. Om de eigen schuld van een werknemer te bewijzen, moet je als werkgever aantonen dat de schade opzettelijk of door bewuste roekeloosheid van de werknemer is veroorzaakt. Men spreekt in deze situatie ook wel van ‘beroep doen op eigen schuld van de werknemer’.

Ja, onder bepaalde voorwaarden is het mogelijk om als werkgever een werknemer aansprakelijk te stellen. Echter, in de praktijk komt dit weinig voor omwille van de zware bewijslast die op de werkgever wordt gelegd. De werkgever moet namelijk aantonen dat de werknemer handelde met kwaadwillige opzet, wat vaak zeer moeilijk te bewijzen is. In de meeste gevallen is het dan ook de werkgever die aansprakelijk wordt gesteld door een werknemer.

Artikel 7:658 BW dekt de schaderisico’s die een werknemer loopt bij het uitvoeren van zijn of haar werkzaamheden. Dit beslaat een breed scala aan mogelijke risico’s, waaronder lichamelijke verwondingen als gevolg van een bedrijfsongeval, ziekte als gevolg van blootstelling aan stoffen die gevaarlijk zijn op het werk, en mentale stoornissen door bijvoorbeeld overmatige werkstress te ervaren.