Vierdaagse werkweek: de voor- en nadelen

In een vierdaagse werkweek werken medewerkers 32 uur per week, in plaats van 40. Tegelijkertijd behouden ze wel hun volledige salaris. Het idee is dat als mensen geconcentreerd werken, met een volledige focus, zij in minder tijd hetzelfde werk kunnen verrichten. Tijdens een 40-urige werkweek wordt er namelijk heel wat tijd verspild, omdat mensen zich nooit acht uur na elkaar ten volle kunnen concentreren. Bovendien worden medewerkers vaak afgeleid door vragen van collega’s, telefoontjes en dergelijke meer. Het is niet voor niets dat veel mensen een pak productiever zijn als ze thuiswerken. Door ook op kantoor planmatig en gefocust te werken, kan dus veel tijd worden bespaard. En zo blijft er meer vrije tijd over die de medewerkers zelf kunnen invullen.

Leestip: Ontdek hoe het nieuwe werken het dagelijks werk verandert.

We hebben het hier dan wel over de vierdaagse werkweek, maar het is zeker geen must om al het werk in vier dagen te doen. Met een vierdaagse werkweek bedoelen we vooral dat mensen 32 uur per week werken. Bij sommige bedrijven leidt dat inderdaad tot een werkweek van vier dagen van 8 uur. Andere bedrijven kiezen dan weer voor een vijfdaagse werkweek, waarbij 6 uur per dag werken de norm is.

Een vierdaagse werkweek heeft zeker voordelen, dat blijkt ook uit de onderzoeken van 4 Day Week Global. We sommen er hier een aantal op. 

• een betere werk-privébalans

• minder stress bij werknemers

• minder fouten en een hogere productiviteit

• minder ziekteverzuim

• meer tevreden medewerkers

• een vierdaagse werkweek maakt je een aantrekkelijke werkgever

• meer vrije tijd leidt tot meer creatieve en vernieuwende ideeën

• minder woon-werkverkeer, dus ook minder reiskosten en een kleinere footprint

Is zo’n kortere werkweek dan alleen maar rozengeur en maneschijn? Nou nee. Dat een vierdaagse werkweek nadelen heeft, spreekt voor zich. Enkele voorbeelden: 

• Medewerkers kunnen een hogere werkdruk ervaren, omdat ze in minder tijd dezelfde hoeveelheid werk moeten verzetten.

• Het is lastiger om te overleggen en vergaderingen in te plannen als sommige medewerkers slechts vier van de vijf werkdagen beschikbaar zijn.

• De betrokkenheid met het bedrijf neemt af als medewerkers slechts vier dagen per week werken. Een deel daarvan werkt wellicht ook nog eens thuis.

• Medewerkers zijn zo druk bezig om hun to do-lijstjes af te werken in de beperkte tijd, waardoor hun bijdrage aan de langetermijndoelen mogelijk verloren gaat.

• Bij sommige banen, bijvoorbeeld binnen de zorg of het onderwijs, is het niet mogelijk om dezelfde productiviteit te behouden in een kortere werkweek. In zulke gevallen lopen de bedrijfskosten op, óf zullen medewerkers minder salaris moeten ontvangen als zij minder dagen gaan werken.

Er is wereldwijd al flink geëxperimenteerd met de vierdaagse werkweek, en de resultaten daarvan zijn ook gedeeld. Zo voerde de Engelse Universiteit van Cambridge een grootschalig onderzoek uit, waaraan 61 bedrijven en een kleine 3.000 medewerkers deelnamen. De werknemers werkten 20% minder, terwijl de productiviteit en het salaris hetzelfde bleven. De verbluffende resultaten lees je hieronder:

• Burn-out klachten: -70%

• Stress: -40%

• Ziekteverzuim: -64%

• Verloop: -57%

• Betere balans werk-privé: +60%

• Omzet: +1,4%

Ook onderzoek van 4 Day Week Global toont grote voordelen. Zo komt naar voren dat:

• 64% van de bedrijven die een vierdaagse werkweek hanteren, makkelijker talent aantrekt en behoudt.

• 78% van de medewerkers minder gestrest en blijer is.

In sommige gevallen wordt landelijk door de overheid bepaald dat mensen minder dagen kunnen werken, zoals bijvoorbeeld in IJsland. Ook in Finland en Spanje is hier belangstelling voor.

Aan de andere kant zijn er de bedrijven die zelf het initiatief namen om een kortere werkweek in te voeren, en ronduit tevreden zijn over de resultaten. Het Duitse Digital Enabler bijvoorbeeld, maar ook een Japanse vestiging van Microsoft. De vierdaagse werkweek in Nederland raakt ook steeds meer ingeburgerd. Bedrijven als Loyals en Achmea hebben de stap al gezet. 

Genereer razendsnel maatwerkrapporten

Voorzie je team van HR-software waarmee ze binnen een paar klikken standaard- en maatwerkrapporten kunnen genereren. De analysemogelijkheden van Personio bieden hulp: klik op de knop om te zien hoe het werkt.

Genereer aangepaste rapporten voor jouw organisatie

Overweeg jij een vierdaagse werkweek in te voeren in jouw organisatie? Hieronder vind je een aantal tips om die kortere werkweek tot een succes te maken.

• Stel vast wat jouw doelen zijn en wanneer een vierdaagse werkweek voor jouw bedrijf een succes is.

• Informeer je medewerkers over het doel van de vierdaagse werkweek.

• Bepaal in samenspraak met je medewerkers welke variant van een vierdaagse werkweek het beste bij jouw organisatie en processen past.

• Start met een pilot, om helder te krijgen of de vooropgestelde doelen gerealiseerd worden en om te achterhalen wat iedere afdeling nodig heeft om naar behoren te kunnen functioneren in een kortere werkweek.

• Evalueer de pilot: deel de bevindingen met je medewerkers en voer eventuele verbeteringen door.

• Laat je medewerkers (deels) thuiswerken, want dan zijn ze productiever.

• Maak afspraken over de resultaten die je verwacht van elke medewerker. Het resultaat is wat telt, het draait dus niet om het aantal uren dat een medewerker achter zijn of haar laptop zit.

• Creëer een rustige werkomgeving waarin je medewerkers zo min mogelijk worden afgeleid.

• Laat medewerkers hun mailbox en telefoon uitzetten als zij met een klus bezig zijn.

• Stimuleer medewerkers om met initiatieven te komen die de werkprocessen efficiënter maken en licht nadien ook toe wat je met hun initiatieven hebt gedaan.

Blijere medewerkers, minder stress en minder zieken, terwijl de productiviteit gelijk blijft of zelfs toeneemt. Er valt behoorlijk wat te zeggen voor het idee van de vierdaagse werkweek. Veel bedrijven vinden de vele voordelen ervan ruimschoots opwegen tegen de enkele nadelen, zoals een hoger ervaren werkdruk en een mindere betrokkenheid. Door medewerkers hierbij goed te begeleiden, kunnen dergelijke nadelen bovendien zeer goed ondervangen worden. Het is dus zeker de overweging waard om te kijken of de vierdaagse werkweek ook voor jouw bedrijf een meerwaarde zou kunnen betekenen.

In een vierdaagse werkweek werken je medewerkers 32 uur per week.

Werknemers die in dienst zijn bij een bedrijf met minimaal 10 medewerkers, hebben het recht om parttime te werken. Als werkgever moet je echt gegronde redenen hebben om dit te weigeren.

In sommige gevallen kan je een vierdaagse werkweek weigeren als werkgever. Dit is bijvoorbeeld het geval als het werk niet door een andere medewerker kan worden gedaan of als er onvoldoende financiële middelen beschikbaar zijn.