De transitievergoeding: definitie, berekening en belasting

Een transitievergoeding, ook wel ontslagvergoeding genoemd, is een wettelijke compensatie die een werkgever verplicht is te betalen aan een medewerker bij het beëindigen of niet verlengen van het arbeidscontract. Hoe hoog de transitievergoeding zal zijn, wordt bepaald door het salaris van de medewerker en het aantal jaren dat hij of zij in dienst is geweest.

Een werknemer heeft enkel recht op een transitievergoeding als de beëindiging van het arbeidscontract een beslissing van de werkgever is geweest. Heeft de medewerker het contract zelf beëindigd of is de beëindiging het gevolg van een gezamenlijke beslissing van werkgever en werknemer? In deze gevallen heeft de werknemer in principe geen recht op een transitievergoeding. 

Het beëindigen van de arbeidsovereenkomst door de werkgever kan plaatsvinden om verschillende redenen, zoals bedrijfseconomische problemen, onvoldoende functioneren van de werknemer, het verstrijken van de proeftijd, of langdurige ziekte van de medewerker. 

Het recht op een transitievergoeding staat beschreven in artikel 7:673 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW). In 2023 bedraagt de maximale transitievergoeding € 89.000. Het gaat hierbij om een jaarlijks aangepast bedrag dat gebaseerd is op de ontwikkeling van de contractlonen. Bovendien zijn er enkele uitzonderingen en bijzondere situaties met betrekking tot de toepassing van een transitievergoeding. Zo is de transitievergoeding meestal niet van toepassing wanneer de medewerker binnen 26 weken herstelt van ziekte.

Genereer razendsnel maatwerkrapporten

Voorzie je team van HR-software waarmee ze binnen een paar klikken standaard- en maatwerkrapporten kunnen genereren. De analysemogelijkheden van Personio bieden hulp: klik op de knop om te zien hoe het werkt.

Genereer aangepaste rapporten voor jouw organisatie

Het is belangrijk om tijdens het ontslagproces rekening te houden met de regels en voorwaarden rondom transitievergoedingen. Zo kan de medewerker zijn of haar recht op een transitievergoeding behouden bij het aangaan van een nieuwe arbeidsovereenkomst met de werkgever. Daarnaast is het als werkgever essentieel om in de ontslagbrief duidelijk te vermelden welke voorwaarden en berekeningen van toepassing zijn op de transitievergoeding. Dit helpt misverstanden en juridische geschillen te voorkomen.

Voor de werkgever bestaat de mogelijkheid om een compensatie aan te vragen voor het betalen van een transitievergoeding. Deze regeling kan worden toegepast als het ontslag door bedrijfseconomische redenen werd veroorzaakt of bij langdurige arbeidsongeschiktheid van de medewerker. Om in aanmerking te komen voor de compensatie moet de werkgever een aanvraag indienen bij het UWV en aan specifieke voorwaarden voldoen.

In een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) kan tevens worden afgesproken dat een medewerker bij ontslag in aanmerking komt voor een alternatieve regeling. Deze alternatieve regeling kan bijvoorbeeld bestaan uit een regeling die werkloosheid moet voorkomen of beperken, een financiële vergoeding of een combinatie van de twee.

Om de transitievergoeding te berekenen kan de volgende formule worden gevolgd: per gewerkt jaar ontvangt de medewerker 1/3 van het brutomaandsalaris. Voor elke gewerkte maand wordt 1/36 van het brutomaandsalaris toegevoegd aan de transitievergoeding. Bij de formule moet rekening worden gehouden met specifieke componenten zoals het vakantiegeld. Het is ook belangrijk om de juiste stappen te volgen om een nauwkeurige berekening van de transitievergoeding te kunnen maken. 

Stel: een medewerker heeft een brutomaandsalaris van € 3.500, en hij of zij is 8 jaar in dienst geweest. In dit geval kan de transitievergoeding als volgt berekend worden: 

• Per volledig dienstjaar ontvangt de medewerker 1/3 van het brutomaandsalaris: 8 jaar × (1/3 × € 3.500) = € 9.333,33.

• Als de medewerker nog een extra fractie van een jaar in dienst is geweest (bijvoorbeeld 3 maanden), ontvangt hij of zij voor die resterende maanden 1/36 van het brutomaandsalaris per maand: 3 maanden × (1/36 × € 3.500) = € 291,67.

• De totale transitievergoeding komt dan uit op: € 9.333,33 + € 291,67 = € 9.625.

Hoe hoog de transitievergoeding uitvalt, is dus afhankelijk van het salaris en het aantal dienstjaren van de medewerker. Daarnaast kunnen specifieke omstandigheden de hoogte van de vergoeding beïnvloeden. Dit is bijvoorbeeld het geval als er sprake is van ontslag vanwege ernstig wangedrag. Het exacte bedrag van de transitievergoeding kan dus variëren, afhankelijk van het individuele geval en de specifieke omstandigheden.

Focus op strategische HR-taken

Doorgaans zijn het administratieve taken die HR weerhouden van strategisch werk. Software kan daarbij helpen, zodat HR zich kan bezighouden met belangrijkere onderwerpen.

Lees hier meer

De belasting op een transitievergoeding wordt ingehouden door de werkgever. De transitievergoeding wordt beschouwd als loon dat is verdiend tijdens eerdere dienstbetrekking(en). Bijgevolg valt de transitievergoeding onder box 1 van de inkomstenbelasting.

De bruto transitievergoeding wordt een nettovergoeding, na aftrek van loonheffingen, zoals de loonbelasting en de premies volksverzekeringen. De formule voor het berekenen van de netto transitievergoeding ziet er als volgt uit: 

• Bruto transitievergoeding - totale belasting over transitievergoeding = netto transitievergoeding

Het vraagt wat meer rekenwerk om de totale belasting over de transitievergoeding uit te rekenen. De hoogte van de belasting is afhankelijk van de belastingboxen waarin je medewerker valt. We hebben daarom het volgende voorbeeld uitgewerkt.

Je medewerker heeft een bruto-inkomen van € 45.000 en recht op een transitievergoeding van € 30.000 bruto. In het jaar van het ontslag is het totale bruto-inkomen van je medewerker € 75.000. 

• Voor de eerste schijf, betaalt je medewerker 37,07% belasting over € 69.398, wat neerkomt op € 25.726 aan belasting.

• Over het resterende bedrag van € 75.000 - € 69.398 = € 5.602 valt de medewerker in de tweede schijf, waarbij 49,5% belasting verschuldigd is. Over dit bedrag moet € 5.602 x 49,5% = € 2.773 worden afgedragen aan de Belastingdienst.

• In de eerste belastingschijf hebben we € 69.398 - € 45.000 = € 24.398 van de transitievergoeding en in de tweede schijf het resterende deel (€ 30.000 - € 24.398) = € 5.602.

• Over het eerste deel van de transitievergoeding betaalt je medewerker € 24.398 x 37,07% = € 9.038 aan belasting. Over het resterende deel in de tweede schijf is je medewerker € 5.602 x 49,5% = € 2.773 aan belasting verschuldigd.

• Het totaal verschuldigde belastingbedrag over de transitievergoeding is: € 9.038 + € 2.773 = € 11.811.

• Om de netto transitievergoeding te berekenen, trekken we de totale belasting af van de bruto transitievergoeding: € 30.000 - € 11.811 = € 18.189.

In sommige specifieke situaties kan de transitievergoeding en de manier waarop deze wordt berekend, afwijken van de standaardregels. Dit kan te maken hebben met de aard van het contract, de reden van de beëindiging van de arbeidsrelatie of de specifieke omstandigheden van de medewerker. In dit gedeelte bespreken we enkele van deze specifieke situaties en hoe ze van invloed kunnen zijn op de transitievergoeding.

Bij een tijdelijk contract heeft een medewerker recht op een transitievergoeding wanneer het contract wordt beëindigd of niet wordt verlengd door de werkgever. Ook als een werkgever ervoor kiest om een tijdelijk contract na een proeftijd niet te verlengen, kan de werknemer onder bepaalde omstandigheden aanspraak maken op een transitievergoeding. De hoogte van de vergoeding wordt dan berekend aan de hand van de volgende formule:

• Aantal gewerkte maanden x (1/3 brutomaandsalaris).

Uitzendkrachten hebben ook recht op een transitievergoeding, maar de regelgeving kan enigszins afwijken. De transitievergoeding is namelijk afhankelijk van de duur van de arbeidsovereenkomst en de specifieke voorwaarden die hierbij gelden. 

De hoogte van de transitievergoeding wordt bepaald door het brutomaandsalaris van de medewerker en het aantal jaren dat hij of zij in dienst is geweest. Per volledig dienstjaar ontvangt de medewerker 1/3 van het brutomaandsalaris. Voor elke gewerkte maand ontvangt de medewerker 1/36 van het brutomaandsalaris. De exacte hoogte varieert naargelang de individuele situatie.

De transitievergoeding wordt beschouwd en belast als ‘loon uit vroegere dienstbetrekking’, en valt daarom onder box 1 van de inkomstenbelasting. De werkgever houdt de belasting op de transitievergoeding in voordat deze aan de medewerker wordt uitbetaald.

Een medewerker heeft recht op een transitievergoeding wanneer hun arbeidsovereenkomst wordt opgezegd of niet wordt verlengd door de werkgever. Dit kan verschillende redenen hebben, zoals bedrijfseconomische omstandigheden, disfunctioneren van de medewerker of langdurige ziekte. Ook als de werkgever de arbeidsrelatie beëindigt tijdens de proeftijd, kan de werknemer mogelijk aanspraak maken op een transitievergoeding.

Een ontslagvergoeding is een ruime term die betrekking heeft op iedere vorm van financiële compensatie die een werknemer ontvangt bij ontslag of beëindiging van het dienstverband. De transitievergoeding daarentegen is een specifieke vorm van ontslagvergoeding die wettelijk is vastgelegd. De medewerker heeft recht op een transitievergoeding wanneer de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd of niet wordt verlengd door de werkgever. De berekening en de voorwaarden voor het toekennen van de transitievergoeding zijn vastgelegd in de wetgeving.