Rechten van werknemers bij een arbeidsconflict: regels en tips

Een arbeidsconflict ontstaat wanneer er een significante verstoring is in de werkrelatie tussen werkgever en werknemer. Door dergelijke conflicten vroegtijdig te herkennen en de oorzaken ervan te begrijpen, kun je proactief maatregelen nemen om het welzijn van zowel je bedrijf als je medewerkers te waarborgen. 

Een arbeidsconflict kan ontstaan om tal van redenen, waaronder persoonlijkheidsverschillen, misverstanden, meningsverschillen over werkschema’s en opdrachten en een ongelijkheid in de behandeling. 

Als werknemer dien je de verzoeken van je werkgever op te volgen, op voorwaarde dat ze redelijk zijn. Er kunnen echter geschillen ontstaan, bijvoorbeeld wanneer de werkgever vraagt om een overplaatsing of functiewijziging die niet gewenst is door de werknemer.

Als werkgever mag je in principe de inhoud van een functie of de standplaats van een werknemer niet wijzigen zonder de uitdrukkelijke toestemming van deze werknemer. Het is enkel mogelijk om dit te doen als dit expliciet vermeld staat in de arbeidsovereenkomst. 

Ook mag je als werkgever een werknemer niet zomaar ontslaan zonder een voorafgaande officiële waarschuwing te geven.

Het is mogelijk dat een arbeidsconflict tijdens een ziekmelding ontstaat. Daarnaast kan een arbeidsconflict ook leiden tot een ziekmelding van een werknemer. Een werknemer heeft het recht om zich ziek te melden tijdens een arbeidsconflict. Het is essentieel om zowel het conflict als de gezondheid en het welzijn van de werknemer serieus te nemen en te zorgen voor een passende aanpak en ondersteuning.

Genereer razendsnel maatwerkrapporten

Voorzie je team van HR-software waarmee ze binnen een paar klikken standaard- en maatwerkrapporten kunnen genereren. De analysemogelijkheden van Personio bieden hulp: klik op de knop om te zien hoe het werkt.

Genereer aangepaste rapporten voor jouw organisatie

Het oplossen van arbeidsconflicten kan complex zijn. De HR-afdeling speelt vaak een cruciale rol bij het navigeren door het arbeidsconflict. Zo kan HR bemiddelingsprocedures faciliteren en preventieve trainingsprogramma’s aanbieden over communicatie en conflicthantering. Verder kunnen de volgende tips helpen om een arbeidsconflict snel en constructief op te lossen.

• Stimuleer een directe en open communicatie.

• Overweeg om de hulp van een mediator in te schakelen.

• Zorg voor een schriftelijke verslaglegging van alle besproken zaken om misverstanden te voorkomen.

• Behoud in alle omstandigheden je professionaliteit.

We hebben een aantal tips op een rij gezet die zowel de werkgever als werknemer kunnen helpen in het geval er zich een arbeidsconflict voordoet.

• Ken je rechten. Zorg ervoor dat je op de hoogte bent van de arbeidswetgeving, de vakbondsrechten en het bedrijfsbeleid. In veel gevallen wordt er informatie over je rechten verstrekt in de arbeidsovereenkomst of het handboek voor werknemers. Wanneer je je rechten kent, ben je beter in staat om voor jezelf op te komen.

• Documenteer het conflict. Houd alle details over het conflict schriftelijk bij, inclusief gegevens over de betrokken partijen, data, tijden en specifieke gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden. Deze gedocumenteerde informatie kan je gebruiken als ondersteunend bewijs, mocht het conflict ooit tot een formele juridische procedure voor de rechter leiden.

• Zoek professionele ondersteuning. HR kan je adviseren over je rechten als werknemer en kan mogelijke stappen voorstellen om het conflict op te lossen. Je kan als werknemer ook juridisch advies inwinnen of ondersteuning vragen bij de vakbond.

• Communiceer op een assertieve en professionele manier. Het is belangrijk om kalm en professioneel te blijven communiceren, zelfs als de emoties hoog oplopen. Wijs de andere partij op je standpunt en rechten, maar blijf altijd respectvol. 

• Sta open voor bemiddeling. Soms kan het inschakelen van een onafhankelijke derde partij, zoals een professionele bemiddelaar, een effectieve manier zijn om een arbeidsconflict op te lossen. Een bemiddelaar kan het gesprek begeleiden en een eerlijke en evenwichtige discussie faciliteren tussen werkgever en werknemer.

• Weet wat je ondertekent. Als je gevraagd wordt om een overeenkomst te ondertekenen of een belangrijke beslissing te nemen, zorg er dan voor dat je de inhoud van het document en de gevolgen van je beslissing volledig begrijpt. Het is essentieel om goed geïnformeerd te zijn en eventuele vragen of onduidelijkheden aan te pakken voordat je je handtekening zet. Op die manier voorkom je onbedoelde of ongewenste consequenties.

Het effectief managen van arbeidsconflicten is cruciaal om een gezonde werkomgeving te waarborgen. Werkgevers dragen een grote verantwoordelijkheid bij het respecteren van de rechten van werknemers, het bieden van een veilige en respectvolle werkplek en het opstellen van strategieën om problemen efficiënt aan te pakken. Aan de andere kant is het voor werknemers belangrijk om proactief te zijn, hun rechten te begrijpen en hun belangen te beschermen. Door vertrouwd te raken met de arbeidswetgeving, een cultuur van open communicatie te bevorderen en beroep te doen op professionele hulp van HR of juridische professionals, kunnen organisaties effectiever, harmonieuzer en succesvoller omgaan met arbeidsconflicten. Dit leidt tot een betere werkomgeving voor iedereen.

Het is cruciaal om je rechten als werknemer te begrijpen en proactief te handelen. Door effectief te communiceren, het conflict te documenteren, weloverwogen beslissingen te nemen en zo nodig gebruik te maken van professionele hulp, kun je ervoor zorgen dat je belangen worden behartigd.

Werkgevers hebben specifieke rechten en verantwoordelijkheden in het kader van een arbeidsconflict. Zij hebben het recht om zakelijke beslissingen te nemen in het belang van de organisatie, mits deze in overeenstemming zijn met de arbeidswetgeving en respect hebben voor de rechten van de werknemer.

HR kan fungeren als bemiddelaar en adviseur bij arbeidsconflicten. Concreet kan de HR-afdeling gesprekken tussen de conflicterende partijen begeleiden en hen adviseren over juridische kwesties. Op die manier draagt HR bij aan het oplossen van conflicten en het creëren van een positieve werkomgeving.