De kernwaarden van een bedrijf: fundament voor een sterke bedrijfscultuur en betrokken medewerkers

De kernwaarden van een bedrijf zijn een reeks overtuigingen waarop een bedrijf is gebaseerd. Deze waarden dienen als leidraad voor de beslissingen en acties die het bedrijf onderneemt. Ze helpen je werknemers om samen te werken en bepalen ook hoe zij zich moeten gedragen. De kernwaarden van een bedrijf bepalen niet alleen hoe medewerkers met elkaar omgaan, maar ze sturen ook het gedrag dat van hen verwacht wordt ten aanzien van klanten en partners.

De kernwaarden van je bedrijf moeten aansluiten bij je bedrijfsdoelstellingen. Ze moeten ook een inspiratiebron zijn voor alle facetten van je bedrijf, gaande van vergoedingsmodellen tot strategische beslissingen en openbare aangelegenheden. Het is echter belangrijk dat deze waarden niet alleen in theorie bestaan, maar ook in de praktijk worden gebracht. Bij de meeste bedrijven gaapt er namelijk een kloof tussen wat wordt aangekondigd en wat in werkelijkheid wordt uitgevoerd. 

In de praktijk zijn goed gedefinieerde kernwaarden belangrijk om een gezonde bedrijfscultuur te creëren. Dit zijn de belangrijkste redenen om meer aandacht te besteden aan de kernwaarden van je bedrijf:

• Gedeelde kernwaarden stimuleren een gemeenschapsgevoel: als je wilt dat je werknemers als een team samenwerken, is het belangrijk om een gemeenschappelijke gedragscode te hebben. Door waarden te definiëren die de overtuigingen van het bedrijf weerspiegelen, voelen mensen zich meer verbonden en kunnen ze effectiever samenwerken.

• Kernwaarden helpen de juiste mensen aan te trekken: je kernwaarden bepalen waar je als bedrijf voor staat en helpen je om het juiste talent te werven. Werknemers zijn over het algemeen meer gemotiveerd en bereid om harder te werken voor een bedrijf dat dezelfde waarden en overtuigingen deelt als zijzelf. 

• Kernwaarden vereenvoudigen de besluitvorming: het is makkelijker om keuzes te maken als het personeel weet wat belangrijk is (of niet) voor het bedrijf. Door algemene kernwaarden voorop te stellen kun je makkelijker prioriteiten stellen en beslissingen nemen.

• Kernwaarden laten klanten zien wie je als bedrijf bent: kernwaarden dienen als een weerspiegeling van de identiteit van een bedrijf. Door de overtuigingen in de praktijk te brengen, krijgen partners en klanten een beter begrip van wat zij wel of juist niet kunnen verwachten van het bedrijf.

• Met kernwaarden kun je je als bedrijf onderscheiden: kernwaarden geven niet alleen uitdrukking aan wat je als organisatie gelooft, maar ook aan de unieke aspecten die jouw bedrijf onderscheiden van andere bedrijven.

Laten we eens kijken hoe kernwaarden van bedrijven er in de praktijk zoal uitzien. Hier zijn enkele voorbeelden van typische kernwaarden die je in de meeste bedrijven terugziet. 

• Verantwoordelijkheid: het erkennen en het nemen van verantwoordelijkheid voor acties, producten, beslissingen en beleid. Dit kan zowel op individueel als op bedrijfsniveau.

• Inzet: actief streven naar het creëren en/of leveren van hoogwaardige producten, diensten en andere initiatieven die een positieve invloed hebben op zowel het bedrijf als de bredere samenleving.

• Evenwicht: een proactieve houding aannemen om een gezond evenwicht tussen werk en privéleven te bevorderen voor werknemers.

• Empowerment: medewerkers aanmoedigen om initiatief te nemen en het beste van zichzelf te geven. Stel je werknemers in staat om leiding te geven en zelfstandig beslissingen te nemen.

• Gemeenschapsgevoel: bijdragen en teruggeven aan de samenleving, en werk maken van maatschappelijk verantwoord ondernemen.

• Diversiteit: het creëren van een werkcultuur waarin alle medewerkers eerlijk en respectvol worden behandeld, gelijke kansen krijgen en kunnen bijdragen aan het succes van het bedrijf.

• Integriteit: eerlijk handelen tegenover collega’s, managers en klanten.

• Innovatie: het nastreven van nieuwe creatieve ideeën die het potentieel hebben om de wereld te veranderen.

• Veiligheid: de gezondheid en veiligheid van de werknemers waarborgen en meer doen dan de wettelijke vereisten om een veilige werkomgeving te bieden.

Stap voor stap de bedrijfscultuur versterken

Hoe consolideer je met eenvoudige middelen een sterke bedrijfscultuur? De experts in deze gids laten het je zien.

Gids nu downloaden

Om je kernwaarden te kunnen identificeren, is het cruciaal om eerst je bedrijfsdoelstellingen helder te formuleren. Kernwaarden die op een collaboratieve manier tot stand komen, bevorderen de acceptatie ervan. Een belangrijke tip om in gedachten te houden voordat je begint met het definiëren van je kernwaarden, is dat het niet louter gaat om het opstellen van een lijstje met waarden. Het gaat erom dat je bewust nadenkt over het soort bedrijf dat je wilt zijn en dat je deze waarden vervolgens vormgeeft en integreert in alle aspecten van je bedrijfsvoering.

Zo begin je eraan:

Kies de juiste mensen voor je team. Zorg ervoor dat het team verschillende belangen en standpunten vertegenwoordigt. Betrek zowel managers als werknemers. Laat ervaren werknemers samenwerken met nieuwkomers. Nodig zowel mensen uit die tevreden zijn over het bedrijf als mensen die kritiek hebben. Door naar de verschillende standpunten te luisteren, krijg je een completer beeld van de huidige situatie.

Alle bedrijven werken met vooraf gedefinieerde waarden. Als je bedrijf nieuw is of nooit eerder zijn kernwaarden heeft gedefinieerd, kijk dan naar persberichten, je website, etc. Zoek opvallende trefwoorden die vaak terugkomen en gebruik ze als uitgangspunt. 

Vraag iemand (van buitenaf) om te helpen bij het faciliteren van de brainstormsessie en om je team aan te moedigen tijdens het denkproces. Gebruik de volgende vragen als leidraad om de sessie effectiever te maken:

• Wie zijn wij? 

• Wat motiveert ons?

• Wat heeft ons bij elkaar gebracht?

• Waarvoor staat ons bedrijf bekend? Willen we deze perceptie veranderen?

• Welke waarden onderscheiden ons van onze concurrenten?

• Welk soort gedrag is wel of niet acceptabel? 

• Waarom zijn mensen bij ons team gekomen? Waarom verlaten medewerkers ons bedrijf?

Zoek overeenkomsten. Sta voorlopig niet stil bij algemene termen, maar concentreer je op het groeperen van vergelijkbare ideeën. Dit is nuttig voor de volgende stap. 

‍Geef elke persoon drie gekleurde stickers: een groene, een rode en een gele. Groen staat voor een waarde die er spannend uitziet of impact heeft. Rood staat voor een waarde die de bedrijfsdoelstellingen het beste ondersteunt. Geel staat voor een kernwaarde die aansluit bij iemands persoonlijke waarden. Laat de teamleden vervolgens stemmen door de gekleurde stickers naast de verschillende waarden te plakken. 

‍Zijn deze waarden realistisch en haalbaar? Kunnen je mensen deze waarden tot leven brengen op de werkvloer? Elimineer alles wat onrealistisch lijkt. Schrap de waarden die te voor de hand liggend zijn. Neem nu bijvoorbeeld de waarde ‘integriteit’: deze waarde zou in principe deel moeten uitmaken van elk bedrijf, tenzij je in een sector werkt waarin integriteit schaars is.

Na de selectiefase is het tijd om de bestaande waarden verder te verfijnen. Identificeer bijvoorbeeld de beste schrijver binnen jouw organisatie en werk samen om de kernwaarden te perfectioneren en naar een hoger niveau te tillen. Het is essentieel dat de waarden eenvoudig en makkelijk te begrijpen zijn, en dat ze bovendien de emoties van mensen weten te raken.

Introduceer de nieuwe kernwaarden in het hele bedrijf. Vraag om feedback bij je medewerkers. Reflecteer en pas zo nodig aan. Het definiëren van de kernwaarden is geen eenmalige oefening. Zorg ervoor dat je je kernwaarden op regelmatige basis herziet.

Eenmaal je kernwaarden duidelijk gedocumenteerd zijn, deel ze dan met nieuwe werknemers tijdens het onboardingproces. Zorg ervoor dat je kernwaarden terugkomen als onderdeel van de opleidings- en ontwikkelingsmogelijkheden die je in je bedrijf aanbiedt. 

Je kunt de vaardigheden van medewerkers trainen, maar het is niet realistisch om te verwachten dat ze zich volledig nieuwe kernwaarden eigen maken van de ene op de andere dag. De beste manier om de vooropgestelde kernwaarden binnen jouw organisatie te waarborgen, is door mensen aan te nemen die deze waarden al bezitten. Het is daarom belangrijk om tijdens het sollicitatiegesprek te onderzoeken of de kandidaat aansluit bij de kernwaarden van je bedrijf.

Je kernwaarden moeten dagelijks tot leven komen op de werkvloer. Dagelijkse rituelen kunnen medewerkers helpen herinneren aan de gewenste gedragsnormen binnen de organisatie. Kernwaarden moeten ook verankerd zijn in je bedrijfscultuur, zodat werknemers ze op den duur niet vergeten.

Sommige bedrijven evalueren hun medewerkers bij functioneringsgesprekken op hoe goed ze elk van de kernwaarden naleven. Werknemers die de kernwaarden niet respecteren, hebben waarschijnlijk geen toekomst in het bedrijf. Je bedrijfscultuur wordt dus ook mede vormgegeven door het gedrag dat wordt aangemoedigd en het gedrag dat wordt bestraft.

Gebruik de volgende vragen om de impact van je kernwaarden te meten:

Observeer hoe medewerkers dagelijks met elkaar omgaan. Merk op welke interacties door jouw kernwaarden worden aangemoedigd en welke niet. Hieronder volgen enkele voorbeelden van specifieke situaties:

• Hoe benaderen medewerkers hun werk?

• Hoe gaan werknemers in hetzelfde team met elkaar om?

• Hoe werken verschillende afdelingen samen?

Observeer hoe leiders in jouw organisatie beslissingen nemen en ga na of de kernwaarden hun denken beïnvloeden. Neem ook nota van gevallen waarin beslissingen in strijd lijken te zijn met de kernwaarden. Hoe gaan je managers om met gedrag dat indruist tegen de kernwaarden? Het is belangrijk om je altijd bewust te blijven van hoe de kernwaarden binnen de organisatie tot uiting komen en wees niet bang om ze in twijfel te trekken.

Blijf eenvoudig. Wees beknopt en geef duidelijke voorbeelden zonder de boodschap te ingewikkeld te maken. Werknemers moeten de waarden snel en makkelijk kunnen begrijpen en onthouden.

Bedrijfswaarden zijn de fundamentele overtuigingen en principes die de identiteit van een bedrijf bepalen. Ze vormen de basis van de bedrijfscultuur en bepalen hoe het bedrijf communiceert en handelt. De bedrijfswaarden fungeren als richtlijnen voor de besluitvorming en het gedrag van werknemers en leidinggevenden, en hebben een directe invloed op de reputatie en identiteit van het bedrijf. Ze bepalen ook de omgang met klanten, werknemers en andere stakeholders. Het is daarom belangrijk dat bedrijfswaarden worden geïdentificeerd, duidelijk worden gecommuniceerd en consequent worden nageleefd in alle aspecten van de bedrijfsvoering.

De bedrijfsnormen zijn de interne regels en richtlijnen die een bedrijf hanteert om te voldoen aan de wettelijke voorschriften en om ethisch en verantwoord zakelijk gedrag te bevorderen. De bedrijfsnormen kunnen betrekking hebben op verschillende aspecten van de bedrijfsvoering, zoals ethiek, sociale verantwoordelijkheid, kwaliteit, veiligheid en gezondheid, milieu, financiële transparantie enzovoort. De bedrijfsnormen kunnen worden vastgelegd in een gedragscode of een beleidsverklaring en worden gecontroleerd door middel van audits en rapportages. Met deze normen drukken bedrijven hun engagement uit ten opzichte van alle belanghebbenden (personeel, klanten, de samenleving als geheel, ...).