Doktersbezoek tijdens de werkuren: hoe kun je dat als werkgever faciliteren?

In de Nederlandse wetgeving zijn er geen formele richtlijnen opgenomen rondom doktersbezoeken tijdens de werkuren: het is dus geen onvoorwaardelijk recht voor werknemers. Over het algemeen is het gangbaar dat medewerkers in hun vrije uren een afspraak inplannen met hun dokter. Echter, omdat de werktijden van artsen vaak samenvallen met de werktijden van je personeel, kan dit soms lastig zijn. 

In situaties waarin het echt niet anders kan, hebben je medewerkers recht op kort verzuimverlof of calamiteitenverlof. Dit geldt met name als er sprake is van spoedeisende medische zorg. Je moet als werkgever dan de uren van je medewerker doorbetalen. Ook een zwangere medewerker die voor een controle moet langsgaan bij een arts of verloskundige, mag een doktersafspraak plannen onder werktijd met behoud van het salaris.

Zijn er afspraken rondom een doktersbezoek tijdens de werkuren opgenomen in de cao? Dan ben je als werkgever verplicht je hieraan te houden. Is dat niet het geval, dan is het raadzaam om als werkgever je eigen regels vast te stellen en deze schriftelijk op te nemen in de arbeidsvoorwaarden.

Welke sociale competenties heeft je bedrijf nodig?

Het antwoord schuilt in je bedrijfscultuur, want je waarden zijn een goede indicator voor de manier waarop je samenwerkt. Meer daarover lees je in onze gids.

Gids hier downloaden

Om onduidelijkheden en discussies te voorkomen, doe je er als werkgever goed aan om de afspraken over doktersbezoeken tijdens werktijd goed vast te leggen in een eenduidig beleid met heldere procedures. In sommige gevallen liggen dergelijke afspraken al vast in een cao. Is dat niet het geval, dan kun je je eigen regels opnemen in de arbeidsvoorwaarden. We benoemen een aantal best practices inzake beleid rondom doktersafspraken tijdens werktijd. Daarbij komen enkele zinvolle voorwaarden aan bod die je kan opnemen in de arbeidsovereenkomst.

• Stel jaarlijks maximaal acht uur ter beschikking voor artsbezoeken onder werktijd. Niet benutte uren worden omgezet in vakantie-uren.

• Indien een medewerker tijdens werktijd een doktersbezoek heeft gepland, moeten de uren die de medewerker afwezig was worden ingehaald op een ander tijdstip.

• Werknemers mogen altijd onder werktijd een dokter bezoeken.

• Afspraken met een (tand)arts worden bij voorkeur aan het begin of einde van de werkdag ingepland.

• Je werknemer moet door middel van een document of mail laten zien dat hij of zij een afspraak had met een arts.

Soms heb je als werkgever misschien het gevoel dat een bepaalde werknemer wel erg vaak een arts bezoekt onder werktijd. Maar hoe weet je of er werkelijk iets speelt of dat hij misbruik maakt van de situatie? Als werkgever mag je je medewerker niet naar de redenen van het doktersbezoek vragen uit privacyoverwegingen. Je mag hem of haar wel uitnodigen voor een bezoek aan een bedrijfsarts. Op die manier ben je verzekerd van professionele, objectieve feedback. 

Op het eerste gezicht lijkt het mogelijk nadelig voor een werkgever om zijn werknemers toe te staan om tijdens werktijd een arts te bezoeken. Deze uren zijn immers niet productief. Toch kan het voor de werkgever ook voordelig zijn om doktersbezoeken tijdens werktijd toe te staan. We zetten de voordelen voor je op een rij:

• Door een artsbezoek onder werktijd te faciliteren, geef je blijk van goed werkgeverschap. Dat heeft een positieve impact op het welzijn en de tevredenheid van je werknemers en zorgt voor meer binding met de organisatie.

• Voorkomen is beter dan genezen. Door je medewerkers niet te belemmeren bij het maken van afspraken met een arts, reduceer je (langdurig) verzuim en stimuleer je de duurzame inzetbaarheid van je medewerkers. 

• Als je medewerkers duurzaam inzetbaar zijn, verhoog je bovendien de productiviteit.

Welke regels je ook hanteert in je bedrijf, communiceer ze helder aan je werknemers. Zo weten zij wat er gangbaar is binnen de organisatie en kunnen zij zich schikken naar de regels. 

Beheer absenties snel en gemakkelijk

Stel werknemers in staat om snel en efficiënt verlof aan te vragen, waarbij hun managers automatisch op de hoogte worden gebracht en markeer hen na goedkeuring afwezig in hun agenda. Geef HR een gedetailleerd verlofoverzicht binnen het bedrijf.

Transformeer je absentiemanagement

De belangrijkste conclusie is dat je als werkgever een duidelijk beleid moet hanteren met betrekking tot doktersbezoeken tijdens werktijd. Liggen de regels over doktersbezoek niet vast in een cao? Stel als werkgever dan zelf regels op en neem ze op in de arbeidsvoorwaarden. Informeer je werknemers hierover op het moment dat ze bij je in dienst komen. Door op voorhand duidelijke richtlijnen op te stellen en deze helder en tijdig te communiceren, voorkom je als werkgever mogelijke onduidelijkheden en conflicten. Dit zorgt voor meer transparantie en kan bijdragen aan een goede werkrelatie tussen werkgever en werknemers.

Personio biedt een duidelijk overzicht van de belangrijkste personeelscijfers, waaronder de cijfers over ziekteverzuim. Hierdoor is het eenvoudiger om verschillende situaties te analyseren en gefundeerde beslissingen te nemen.

Zijn er geen concrete afspraken over een doktersbezoek opgenomen in de cao waar jouw bedrijf onder valt? Dan mag je als werkgever zelf beslissen of en hoeveel uur je op jaarbasis ter beschikking stelt aan je medewerkers om een arts te bezoeken.

Gaat het om een medisch noodgeval of om een zwangere medewerker die voor een controle bij een arts langs moet? Dan ben je als werkgever verplicht het doktersbezoek onder werktijd goed te keuren. Is dit niet het geval en zijn er geen specifieke afspraken rondom doktersbezoeken vastgelegd in de cao of arbeidsovereenkomst? Dan ben je als werkgever in principe niet verplicht het doktersbezoek tijdens werktijden goed te keuren. Het kan echter verstandig zijn om begrip te tonen en de band met je medewerkers goed te houden. Dit draagt bij aan een positieve werkcultuur en vergroot het vertrouwen tussen werkgever en werknemer.

Als een medewerker onder werktijd een arts bezoekt, kan deze medewerker op dat moment niet werken en verzuimt hij of zij dus kort.